Niedziela Palmowa.
WJAZD CHRYSTUSA DO JEROZOLIMY – NIEDZIELA PALMOWA
„Powszechne zmartwychwstanie przed swoją męką uwiarygodniając, z martwych wzbudziłeś Łazarza, Chryste Boże, przeto i my, jak hebrajskie dzieci, niosąc symbole zwycięstwa, śpiewamy Ci, Zwycięzco śmierci: Hosanna na wysokościach! Błogosławiony, który idzie w imię Pańskie!”.
Święto ustanowione zostało w starożytności chrześcijańskiej, o czym świadczą zachowane do dziś homilie z III wieku. Należy ono do ruchomych, uzależnionych od daty świętowania Wielkanocy, wielkich świąt ku czci Jezusa Chrystusa. W dniu Święta Cerkiew Prawosławna podkreśla Boskość Jezusa
Chrystusa, którą ukazał On na krótko przed Swą dobrowolną męką Wydarzenie to opisane zostało przez wszystkich 4-ch Ewangelistów: (Mt 21; 1-11; MI’ 11, 1-11; Łk 19, 29-41; J 12,12-19). Nastąpiło ono nazajutrz po wskrzeszeniu Łazarza (J 11,43-44). Cud ten wzbudził ogromne zainteresowanie wśród ludu. „Gdy się przybliżyli do Jerozolimy … wtedy Jezus posłał dwóch uczniów i rzekł im: Idźcie do wsi, która jest przed wami, a zaraz znajdziecie oślicę uwiązaną i źrebię z nią. Odwiążcie je i przyprowadźcie do mnie … Uczniowie poszli… przyprowadzili oślicę i położyli na nie swe płaszcze a On usiadł na nich. A ogromny tłum słał swe płaszcze na drodze, inni obcinali gałązki z drzew i ścielili na drodze. A tłumy, które Go poprzedzały i które szły za Nim wołały głośno: Hosanna Synowi Dawida; Błogosławiony Ten, który przychodzi w imię Pańskie; Hosanna na wysokościach” (Mt 21,1-10). Żydzi spotykali Chrystusa jak króla i wyzwoliciela spod władzy Rzymian. Nie rozumieli celu Jego wjazdu także apostołowie. Cerkiew świętuje to wydarzenie i składa hołd przychodzącemu do Jerozolimy nie dla ziemskiej chwały ale dla odkupienia ludzi, jako Zwycięzcę nad grzechem i śmiercią. Wjazd Chrystusa do Jerozolimy poprzedzony wskrzeszeniem Łazarza jest zapowiedzią radości paschalnej. W nabożeństwie święta radość tego wydarzenia przeplata się z powagą męki oczekującej Chrystusa. W stichirach przedstawiony jest opis wjazdu, wskrzeszenia Łazarz oraz pokorę Zbawiciela. Chrystus przede wszystkim wypełnia swe zadanie, chce odkupić rodzaj ludzki i zbawić go wypełniając wszystkie starotestamentowe proroctwa. Wszyscy wierni wezwani są pójść za przykładem jerozolimskich dzieci, które w prostocie serca, szczerze i gorąco witały Chrystusa. W pierwszej paremii (Rodz 49, 1-2,,8-12) mowa jest o tym jak patriarcha Jakub błogosławi swego syna Judę i przepowiada mu, że z jego pokoleniu narodzi się Zbawiciel. W drugiej paremii (So 3,14-19) mowa jest o radości Izraela, że wśród narodu wybranego jest Bóg. W trzeciej paremii (Za 9,9-15) zawarte jest proroctwo o wjeździe Zbawiciela do Jerozolimy i radości mieszkańców miasta. Troparion święta łączy w sobie dwa ściśle ze sobą związane wydarzenia: wskrzeszenie Łazarza i wjazd do Jerozolimy. Brzmi on: „Obszczeje woskresenije preżde Twojeja strasty uwiriaja; iz mertwych wozdwyhł
jesy Łazaria, Chryste Boże. Tymże i my jako otrocy pobidy znamenije nosiaszcze Tebi, Pobidytelu smerty wopijem, osanna w wysznych, błahosłowen hriadyj wo imia Hospodne. (Zapewniając przez swą męką
o przyszłym, powszechnym zmartwychwstaniu, wskrzesiłeś Łazarza. Chryste Boże. Dlatego i my, podobnie jak dzieci niosąc znaki zwycięstwa wołamy Tobie, zwycięzcy nad śmiercią: hosanna na wysokościach; błogosławiony, który przychodzi w imię Pańskie). W kanonie przedstawiona jest radość naocznych świadków królewskiego wjazdu Chrystusa do Jerozolimy. Był to wjazd nie w postaci uniżonego sługi lecz jako Pana nieba i ziemi, z Bożą mocą, potęgą i chwałą. Podkreślona jest także zawiść i knowania faryzeuszy i arcykapłanów wrogo nastawionych do Jezusa. Wierni wezwani są oddać chwałę
idącemu na dobrowolną mękę dla zbawienia ludzi. Podczas utreni brzmi prokimen zaczerpnięty z psalmu Dawida (8,3) . „ Iz ust mładenec i ssuszczych sowerszył jesy chwału” (Sprawiłeś, że usta dzieci i niemowląt oddają Ci chwałę). Podczas św. Liturgii śpiewany jest prokimen „Błahosłowen hriadyj wo imia Hospodnie, Boh Hospod i jawysia nam”. Apostoł zaczerpnięty jest z listu Apostoła Pawła do Filipian
(4: 4-9) i wzywa wiernych do trwania w nauce Chrystusowej. „Ewangelia” (J 12,1-18) opowiada o pobycie Jezusa w Betanii i wjeździe do Jerozolimy. Na utreni istnieje zwyczaj poświęcenia wierzby, którą zamiast palm wierni przynoszą w tym dniu do cerkwi i z zapalonymi świecami trzymają w rękach również w sam dzień święta. Święto „Wjazdu Chrystusa do Jerozolimy” nie ma dni poświątecznych. Od następnego dnia zaczyna się już Wielki Tydzień – „Strastnaja Sedmycia” podczas którego cała pobożna uwaga wiernych, ich myśli uczucia skierowane są na mękę Chrystusa.
opr. BMP w Lubinie.